33 yıldır alıştığımız tiyatro kalıplarını yıkan, seyircinin tiyatro algısını değiştiren oyunlarla karşımıza çıkan Studio Oyuncuları, “Aşınma” ile yeniden sınırları zorluyor.
Gülin Dede Tekin’in 28 Ocak 2022 tarihli Oksijen gazetesinde yayımlanan yazısını okurlarımızla paylaşıyoruz:
Her sezon yeni projesini heyecanla beklediğim tiyatro insanlarından biri Şahika Tekand. Onun hikayeleri büyülü kılan, mekâna yeniden anlam katan ve bence zamanı da büken, ışık ve sesle harmanladığı tiyatro bakışının sıkı bir takipçisi olmayı seviyorum. Tekand’ın 27 yıldır aynı sahneyi paylaştığı hem öğrencisi hem de meslektaşı Yiğit Özşener’le birlikte sahneye koyduğu “Aşınma” da bu heyecanımdan payını aldı şüphesiz. Tekand, 2008 yılında sahnelenen Karanlık Korkusu’ndaki iç içe geçmiş beş monologu bu defa Aşınma’da Yiğit Özşener’in bedeninde yeniden yorumluyor.
Sahnede tek bir sandalye üzerinde oturan anlatıcı, metal çubuklarla yaratılmış, varlığı tam gösterilmese de ima edilen bir “hücre” içinde anlatmaya başlar. Daha başlar başlamaz aniden gelen karanlık sözünü keser. Bir, iki, üç derken oyunun kurallarını anlamaya başlarız. Anlatıcı hem karanlığın sözünü kesmelerine hem de arkasındaki ışıklı tabelalardan gelen yönlendirmelere fiziksel olarak -bacak bacak üzerine atmak, kollarını kavuşturmak, sağa, sola dönmek, ayağa kalkmak vb- senkronize bir şekilde uymalıdır. Sıkıştığı kapanın içinde sözünü söylemek için her davrandığında sözünü yutmak, değiştirmek, yeni sözlere dönüştürmek zorunda kalır. Uyum göstermenin bütün yollarını dener anlatıcı. Sistemin gücü karşısında ve fikri sürekli havada kalır.
Sıkıştığımız cenderenin içinde kendimizden bekleneni yerine getirip, kendimiz olmaya hasret kalışımızla yüzleştiriyor bizi Tekand’ın Aşınma’sı. Günümüz insanının sistemin çarkları arasına sıkışmasını, günden güne varlığının aşına aşına nasıl ufalandığını oya gibi işliyor. Tiyatro zekasının yanında politik olarak da sözünü apaçık ortaya koyuyor Tekand. Korkunun, baskının kaynağına seslenen bir manifesto yazıyor ve anlatıcısına aslında korkanın sadece kendisi olmadığını hatırlatıyor: ‘Asıl korku korkmaktan korkmak.’
Şahika Tekand’ın kendi geliştirdiği “Performatif Sahneleme ve Oyunculuk Yöntemi”ni baştan sona deneyimleyebileceğimiz bir performans “Aşınma”. Oyuncuya bir saniye nefes aldırmayan, dinamik, her detayında büyük bir koordinasyon gerektiren bir oyun alanı.
Sahnede tek başına izlediğimiz Özşener’in seyircinin sahneden gözünü ayırmasına fırsat vermeden, arkasında kalan ve yönlendirmelerini görmediği ışık ve sese karşı gösterdiği uyum tek kelimeyle muazzam. Oldukça hızlı tempoda ilerlerken aynı anda tek bir kelimeyi atlamayan, tek bir komutu sektirmeyen şaşkınlık uyandırıcı performansı Tekand’la 27 yıllık tiyatro birlikteliklerinin zirve noktası sanki.
Performansın bu denli iyi olmasının arkasında ise güçlü bir ekip çalışması var. Işık masasında yer alan Nilgün Kurtar, Verda Habif, Altay İcimsoy ve Gözde Kesgin çıkardıkları kusursuz performansla görünmez kahramanlar olarak ışık ve sesi oyunun başat oyuncuları haline getiriyorlar. Oyunun sesli komutları ise ödüllü besteci Zeynep Gedizlioğlu’nun bestelerinden alıntılardan oluşuyor.
Tekand yönettiği her oyunda, kaleme aldığı her metinde olduğu gibi yine şaşırtmaktan ve onun üslubuna aşina olsun ya da olmasın seyircisinin sınırlarını zorlamaktan vazgeçmiyor. Bu nedenle oyunla seyircisi arasına girdiğini düşündüğüm, Zorlu PSM’nin Stüdyo Sahnesi’ndeki oturma düzeninde birkaç sıranın görüş açılarında yarattığı kısıtın seyircinin oyunu kavrayışına zeval getireceği endişemi de not olarak düşmeden geçmek istemedim. Işıklı yönlendirme levhaları ve oyuncunun ilişkisini keşfetmek/takip etmek, oyuncuyla beraber an be an yaşadığı aşınmayı yaşamak bu oyunun olmazsa olmazları.
Soluksuz, pür dikkat izleyeceğiniz bir deneyim “Aşınma”. Ufalana ufalana yok olan/törpülenen yanlarımızla yeniden karşılaşmak için de müthiş bir fırsat.
GÜLİN DEDE TEKİN
Oyunun Künyesi:
Yazan/Yöneten: Şahika Tekand
Sahne Tasarımı: Esat Tekand
Oyuncu: Yiğit Özşener
Işık masası oyuncuları: Nilgün Kurtar, Verda Habif, Altay İcimsoy, Gözde Kesgin
06.02.2022 Pazar / 18:00 / Zorlu PSM
17.02.2022 Perşembe / 21:00 / Maximum UNIQ
22.02.2022 Salı / 20:30 / Alan Kadıköy
Kaynak: https://gazeteoksijen.com/ekran/korkunun-yuvasina-comak-sokuyor/
