Nazım Öney Olcaytu ve Nazlı M. Ümit’in hazırladığı “Ressam Muazzez’den Ortaoyunları-Külliyata Girmeyen Oyunlar” kitabı, Karagöz Derneği Yayınları tarafından yayımlandı.
Kitap Hakkında:
RESSAM MUAZZEZ’DEN 4 ORTAOYUNU: KÜLLİYATA GİRMEYEN OYUNLAR
Yakın dönemde Ortaoyunu konusunu esas alan pek çok yazar ve araştırmacı hazırladıkları eserlerde Ortaoyunu külliyatının eksik parçalarını tamamlamak yerine meseleyi ya sınırlı bir çerçeve içinde ele almış veya önceki araştırmacıların tezlerini tekrarlamakla yetinmişlerdir. Bu da alanyazındaki canlılığın ve çeşitliliğin kaybolmasına sebep olmuştur. Oysa Ortaoyunu konusu halen bir muammadır. Karagöz’ün aksine oyun dağarcığı konusunda görüş birliği yoktur ve kayıtlı oyunlardan çok daha fazlasının akıbeti dahi belli değildir.
Bu nedenle geçmiş dönemde alanyazın uzmanlarının gözünden kaçan bir belge, mülakat, makale, haber veyahut sonradan ortaya çıkan bir el yazması bugün eksik parçaların tamamlanmasında büyük bir önem arz etmektedir. Nitekim Ortaoyunu’na dair haberlerin, belgelerin, tanıklık eden yazar ve icracıların arşiv belgeleri üzerinden takibinin yapılmış olması bu kitabın ortaya çıkmasına da bir zemin hazırlamıştır.
Ressam Mehmet Muazzez Özduygu’nun 1942-1948 yılları arasında Halkevleri ile yaptığı yazışmaların izi sürülerek bulunan dört Ortaoyunu eser alanyazına bir katkı olduğu kadar alana dair bildiklerimizi tekrar gözden geçirmemizi gerektirecek kadar da önemli özellikler taşımaktadır.
Ulaşılan metinlerden ikisi, pek çok farklı kaynakta atıf yapılan ve kâr-i kadîm eserler arasında yer verilmesine rağmen günümüze kadar yayımlanmış örnekleri bulunmayan “Ağalık” ve “Ters Evlenme” oyunlarıdır. Üçüncü oyun, Cevdet Kudret külliyatına 2007 yılında eklenen “Meyhane Alemi” isimli eserin oldukça farklı bir çeşitlemesidir. “Zorlu Kadı” isimli son ortaoyunu eser ise Ressam Mehmet Muazzez Özduygu haricinde hiçbir kaynakta ismine ve bilgisine tesadüf edilmemiş ve bu nedenle alanyazın için tamamen “yeni” sayılabilecek bir eser olma özelliği taşımaktadır. Oyunun bir başka ilginç yönü de kurgusu ve hikayesi ile diğer OrtaoyunlarIndan belirgin bir şekilde ayrılmasıdır. 15.Yüzyıla ait “Humuslu Kadı” adıyla bilinen bir kıssa üzerine kurulmuş olan oyun; William Shakespeare’in “Venedik Taciri” isimli eseriyle de benzerlikler göstermektedir. Bu da oyunun dikkat çekici bir başka yönünü oluşturmaktadır.
Nazım Öney Olcaytu ve Nazlı M. Ümit’in arşiv araştırmaları sonucu gün yüzüne çıkarılan bu eserler alanyazına bir katkı olduğu kadar bu alanda yapılan çalışmaların ne kadar az, eksik, keyfi ve gelip geçici düzenlemelerle geçerlilik kazandığını da ortaya koymaktadır.
Kitabın Künyesi:
Kitap Adı: Ressam Muazzez’den Ortaoyunları “Külliyata Girmeyen Oyunlar”
Hazırlayanlar: Nazım Öney Olcaytu, Nazlı M. Ümit
Yayımcı: Karagöz Derneği Yayınları / 1.Baskı
Basım Yeri ve Tarihi: Ankara / 2021 Aralık
