Devletin “rasyonel ekonomi politikası” olarak adlandırdığı ama gerçekte ucuz iş gücü ve emek sömürüsünün sanattaki karşılığı anlamına gelen “figüran sözleşmesi” özetle az paraya çok iş demek.
İstanbul Devlet Opera ve Balesinde çalışan bir sanatçının mektubu
Geçtiğimiz sene kamudaki sözleşmeli personellerin kadroya atanması sonrası devlet kurumlarında çalışan sanatçılar da kadrolu olarak çalışmaya başladılar. Fakat figüran sözleşmesiyle çalışan sanatçılar için durum değişmedi, hatta günden güne eriyen alım gücüyle durum daha da kötüye gitti.
Devletin “rasyonel ekonomi politikası” olarak adlandırdığı ama gerçekte ucuz iş gücü ve emek sömürüsünün sanattaki karşılığı anlamına gelen “figüran sözleşmesi” özetle az paraya çok iş demek. Devlet daha iyi şartlarda istihdam yaratmayı tercih etmediği için kadrolularla aynı işi hatta daha fazlasını yapacak fakat asgari ücret kazanacak sanatçılarına figüran sözleşmesi imzalatıyor. Adı figüranlık olan bu sözleşmeyi imzalayan sanatçılar tabii ki figüranlık değil, kendi mesleklerini yapıyorlar. Fakat çoğu, mesleğini icra edebileceği başka bir seçeneği olmadığı için bu sözleşmeye tamah etmek durumunda kalıyor.
Şu an figüran sözleşmesiyle çalışan sanatçılar takribi asgari ücretin 700-800 lira fazlasını kazanıyorlar. Kaldı ki vergi kesintisinin daha fazla olduğu aylarda bu ücret de düşüyor. Fakat yaptıkları iş yan yana çalıştıkları kadrolu sanatçılarla aynı, hatta bazen daha da fazla. İş tanımı olarak hiçbir fark olmamasına ve figüranlık değil kendi sanatlarını icra etmelerine rağmen çalışma arkadaşlarının aldığı maaşın yarısından bile az bir ücrete çalışıyorlar.
Bunun yanında ücretli izin hakkının, sendikal örgütlenme hakkının ve kurum içi kurullarda seçme ve seçilme hakkının olmaması gibi örneklerle çok daha kötü özlük haklarına sahipler. Kadroya atanabilmek için dava açan figüran sözleşmeli sanatçıların bir kısmı davalarını kazanıp kadroya atandılar. Fakat davası henüz sonuçlanmayanlar aynı şartlarda çalışmaya devam ediyor.
Kaynak: https://www.evrensel.net/haber/513390/emek-somurusunun-sanattaki-karsiligi-figuran-sozlesmesi
