Oyuncu Fırat Tanış, sosyal medya hesabından yaptım paylaşımda, Tamer Karadağlı’nın Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’ne atanması üzerine bir değerlendirme yaptı.
“Devlet Tiyatrolarının en büyük sıkıntısı genel müdür olarak atanmış ismin kim olduğu değil; atanmış bir memurdan, atayacağı memurlar vasıtasıyla sanat yapılmasını bekleyen bir işleyişe sahip olmasıdır” diyen Tanış, açıklamasını “Devlet Tiyatroları ‘seyirciyi bilet, vatandaşı oy’ olarak gören merkezi bir anlayıştan artık uzaklaşıp, ‘edilgen seyirciyi, etken oyunculara dönüştürmeye’ önayak olmalıdır” sözleriyle sonlandırdı.
Fırat Tanış‘ın açıklamasının tamamı şöyle:
Devlet tiyatroları genel müdürlüğüne Tamer Karadağlı’nın atanması, atamanın “liyakati” çerçevesinde epey eleştirildi, eleştiriliyor ve öyle anlaşılıyor ki uzun süre eleştirilmeye devam edecek.
Kendisiyle hiç tanışmadım. Tv de oynadığı işleri bir şekilde gördüm. Makamın gerektirdiği vizyona sahip olup olmadığını bilmiyorum, açıkçası bunun “mevcut yapı içinde” çok da öncelikli ve önemli olmadığını düşünüyorum çünkü ödenekli kurum tiyatroları (ve memurları) bağlı oldukları üst yapıyı temsil ederler: İBŞT (memurları) belediyeyi, Devlet Tiyatroları (memurları) devleti…
Yani Türkiye’deki mevcut yapı içinde genel müdürlüğe değil Tamer Karadağlı, Dionysos atansa, bir üst amirliğe bağlı ve altında memurları olan bir yetkiyi temsil edecektir.
Nokta.
Fırat Tanış
Bu noktada eleştirilerin sadece öznenin liyakatı ölçüsünde yapılması patinajdır; mevcut sistemdeki asıl sıkıntıların ıskalanmasını sağlamaktan başka bir işe yaramaz. Bu atama vesileyle ve sırası gelmişken eleştirilerin, talep ve önerilerin mevcut sistemdeki yanlışlara odaklanması faydalı olacak.
Devlet Tiyatroları’nın en büyük sıkıntısı genel müdür olarak atanmış ismin kim olduğu değil; atanmış bir memurdan, atayacağı memurlar vasıtasıyla sanat yapılmasını bekleyen bir işleyişe sahip olmasıdır.
Amirin memuru ataması yoluyla yapılan sanatla sansüre, otosansüre, görevin reddine, görevin ertelenmesine, yıllardır sahneye çıkmamış memur oyuncuların bütçeden ödenmeye devam eden maaşlarına, kurum dışında ve içinde atanmayı bekleyen yeni memur oyuncu adaylarının istihdam sorununa, kaytarmaya ve istismara varırsınız. Çünkü sanatın (özellikle tiyatro sanatının) en temelde kendi iradesiyle kendini eylemekten başka hiçbir görevi, niyeti ve yolu yoktur. Tüm anlamı ve eğlencesinin kıymeti bu basit amacından gelir.
Devlet Tiyatroları’nda (büro ve teknik kadro çalışanları hariç) memur kadroları kaldırılmalı; her proje için konservatuvar mezunu ve önceki projelerde rol almış oyunculara rolün derecesi gözetilmeksizin adil bir sınav hakkı verilmeli, sınav sonucunda alınan oyuncular 4A / B / C statüsünde olmalı, her proje için yeni bir sınavla ve proje süresini kapsayacak süre boyunca oyuncu, dekoratör, müzisyen, dramaturg alımı yapılmalıdır.
Devlet Tiyatroları faaliyet gösterdiği bölgelerde mahalle tiyatroları kurarak, işi-eğitimi oyunculuk ya da tiyatro olmayan vatandaşların sahneye çıkmasını sağlamalı; sivil sanatı böylelikle desteklemeli, yaygınlaştırmalı ve “seyirciyi bilet, vatandaşı oy” olarak gören merkezi bir anlayıştan artık uzaklaşıp, “edilgen seyirciyi, etken oyunculara dönüştürmeye” önayak olmalıdır.
FIRAT TANIŞ
