İstanbul Tiyatro Festivali çerçevesinde İKSV ve Goethe Institute işbirliğiyle üç yıldır düzenlenen “Eleştiri Atölyesi”, bu yıl 27 Kasım -1 Aralık tarihleri arasında gerçekleşti. Atölye çalışmalarında oraya çıkan eleştiri yazılarından bir seçki, önümüzdeki günlerde dergimizde yayımlanmaya başlayacak.
Konuyla ilgili olarak Doç.Dr. Hasibe Kalkan’ın kaleme aldığı yazıyı okurlarımızla paylaşıyoruz.
23. İstanbul Tiyatro Festivali ve Eleştiri Atölyesi / Volume 3
Hasibe Kalkan
İyi bir tiyatro eleştirisi nasıl yazılır? Hedef kitlesi kimdir? Bir eleştiri yazısı nasıl bir dille yazılmalıdır? Püf noktaları nelerdir? Bu ve benzeri sorular 23. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında Tiyatro Eleştirmenleri Birliği (TEB)tarafından üçüncü kez düzenlenen Eleştiri Atölyesi’nde tartışıldı. 27 Kasım – 1 Aralık 2019 tarihleri arasında, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV), İstanbul Üniversitesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü ve Goethe Enstitüsü’nün destekleri ile gerçekleştirilen atölye, Almanya’nın en büyük gazetesi Süddeutsche Zeitung’un tiyatro editörü olan eleştirmen, gazeteci, eğitimci ve yazar Christine Dössel’in moderatörlüğünde ve öğretim üyesi Doç. Dr. Hasibe Kalkan ile TEB 2. başkanı Nalân Özübek’in koordinatörlüğünde yürütüldü.
Onlarca başvurunun arasından bu yıl altı kişi seçilerek, üç gün boyunca yoğun bir izleme, tartışma ve yazma sürecine girildi. Ağırlıklı olarak lisans ve yüksek lisans öğrencilerinden oluşan, ancak farklı özelliklere sahip katılımcıları bir araya getiren atölyenin amacı, gençleri eleştiri yazmaya motive etmek, kültürel işbirliklerine olanak yaratmak ve uluslararası sanat diyaloğunu geliştirmek.
Moderatör Christine Dössel’in interaktif ve uygulamalı olarak tasarladığı atölyede başta farklı örneklerle eleştiriye yönelik bazı temel noktalar üzerinde durulduktan sonra, öğrenmenin en iyi yolunun uygulama olduğu bilgisinden hareketle, her akşam bir oyun izlendi ve eleştirisi yazıldı. Ertesi sabah atölyede katılımcılar tarafından yazılan eleştiriler okundu, Hasibe Kalkan tarafından Almanca’ya çevrildi ve başta Christine Dössel olmak üzere herkesin değerlendirmesine sunuldu.
Metni Wajdi Mouawad’a, rejisi Murat Daltaban’a ait olan, Nilüfer Belediyesi Kent Tiyatrosu prodüksiyonu “Yangınlar”, kavramsal çerçevesi ve koreografisi dansçı Lisbeth Gruwez’e ait olan “Daha da Beter ve Beter ve Beter Olacak Arkadaşım” adlı performans, Özen Yula’nın yazdığı, Melis Tezkan ve Okan Urun’un ortak rejisiyle sahnelenen “Sahibinden Kiralık” ve metni de rejisi de Şahika Tekand’a ait olan “Io” bu yıl atölye kapsamında izlenen oyunlardı.
Bu arada katılımcıların “Çağdaş Türk Tiyatrosu Paneli”nde, son otuz yılın gelişmelerini akademisyenler ve uygulayıcılardan dinleme fırsatı bulmaları izlenen prodüksiyonlar için hoş bir arka plan bilgisi oluşturdu. İKSV Alt Kat ve The Marmara Pera’nın toplantı salonunda yürütülen yoğun atölye çalışmalarının giderek daha verimli hale geldiği söylenebilir.
Atölye katılımcılarının (Aysen Mede, Aybike Aker, Gamze Güzel, Neşe Yurdal Baştürk, Onur Şimşek, Yağmur Sevim) hummalı çalışmaları sonucunda ortaya çıkan eleştirilerden oluşan bir seçkiyi Tiyatro… Tiyatro… Dergisi aracılığıyla tiyatroseverlerle paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz.
