Bu yıl, Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, “27 Mart Dünya Tiyatro Günü”nün festival havasında gerçekleşmesi amacıyla, 26-27 Mart tarihlerinde Devlet Tiyatroları oyunları haricinde 17’si çocuk 69’u yetişkin oyunu olmak üzere, 86 bağımsız tiyatronun oyunlarını Anadolu’nun farklı şehirlerinde seyircilerle buluşturdu. Tiyatro… Tiyatro… Dergisi olarak, Türkiye’de ilk kez Devlet Tiyatroları ve bağımsız tiyatroların 81 ilde aynı günlerde sahne aldıkları festival kapsamında, oyunlarını genellikle büyük şehirlerde sahneleyen bağımsız tiyatroların pek çoğunun ilk kez sahne aldıkları Anadolu şehirlerinde yaşadıkları deneyimlerin hem tiyatrolar hem de bu şehirlerdeki seyirciler açısından oldukça ilginç olacağını düşündük ve festival kapsamında turne yapan kimi tiyatrolardan izlenimlerini aktarmalarını rica ettik.
Deneyimlerini bizimle paylaşan tiyatroların izlenimlerini sizlerle paylaşacağımız yazı dizisinin bugünkü konuğu Düşevi Oyuncuları. Yozgat’ta “Sardunya Kokan Kadınlar” oyununu sahneleyen Düşevi Oyuncuları’nın izlenimlerini tiyatronun Genel Sanat Yönetmeni Cem Kaynar aktardı:
Cem Kaynar
Kültür ve Turizm Bakanlığı Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’nün 27 Mart Dünya Tiyatro Günü festivali kapsamında 26-27 Mart tarihlerinde “Sardunya Kokanlar Kadınlar” oyunumuzu Yozgat’ta sahneledik.
İlk etapta, Yozgat İl Kültür Turizm Müdürlüğü ile bağlantı kurmadık. Zaten süreç kendi seyrinde devam ediyor diye düşündük. Fakat oyundan yaklaşık üç dört gün önce bilet satılan biletinial.com sitesine baktığımızda, Cumartesi ve Pazar günleri için oyunumuza hiç bilet satılmadığını gördük. Telaşlandık doğal olarak.
Hızla çeşitli kitle örgütlerine ulaştık ve Yozgat’ta tiyatro yapan Sürmeli Tiyatrosu’nun Genel Sanat Yönetmeni Soner Tungan ile görüştük ve ondan destek talep ettik. Bu arada, bizzat biz de bilet satın alıp gişeden dağıttık. Bu noktada Yozgat İl Kültür Müdürlüğü de pek çok yerde oyunumuzun duyurusunu yaparak yardım etti.
Fakat Yozgat’ta internet üzerinden bilet satın alma geleneği yok. Seyirci bunu bilmiyor maalesef çünkü Yozgat’a pek tiyatro oyunu gitmediğinden bilet satışı da olmuyor. En son, çok uzun zaman önce Devlet Tiyatrosu’nun bir oyunu sahnelenmiş Yozgat’ta. Şehirde iki tiyatronun belli aralıklarla oyunları sahneleniyor ama, dediğim gibi bu da internetten bilet alma alışkanlığı oluşturacak kadar çok değil.
Çabalarımız ve girişimlerimizle bilet satışı sorununu aştık ama ilk gün salonun yarısı doldu. İkinci gün hemen hemen hepsi doldu. Zaten salon 200 kişilikti.
Seyirci oyunumuzu beğendi. Bir arkadaşımızın rehberliğinde Yozgat’ı gezme ve yeni temaslar kurma şansı yakaladık.
Turneden çıkarttığımız sonucu şu şekilde özetlemek mümkün: Eskiden her yerde belli bir tiyatro kültürü varmış. Turne tiyatroları da gidiyormuş. Ancak artık böyle bir kültür maalesef yok pek çok kentte. Bu nedenle öncelikle tiyatro kültürünün oluşması için bir alt yapı inşa etmek ve şehirleri bu türden etkinliklere kanalize etmek, gerekli organizasyonları oluşturmak gerekiyor.
Pek çok şehirde insanlar kültürel etkinliklere büyük bir gereksinim duyuyor. Çocuk tiyatrosu, gençlik tiyatrosu, yetişkin tiyatrosu gibi her türden tiyatronun Anadolu kentlerine ulaştırılması gerekiyor. Mesela, Yozgat gibi şehirlere Devlet Tiyatrosu’nun daha sık gitmesi önemli.
Benzer şekilde, bizim gibi özel tiyatroların da Anadolu şehirlerde perde açması gerekiyor ama gördüğüm kadarıyla şöhretli diyebileceğimiz tiyatrolar bile bu kentlere gitmiyorlar. Yozgat’taki arkadaşlarım şehirlerine en son ne zaman hangi tiyatronun geldiğini bile hatırlamıyorlar maalesef.
Oyunumuzu izlemeye gelen seyircilerden çok olumlu tepkiler aldık. Özellikle üniversite öğrencilerinin özellikle gözleri pırıl pırıldı oyunumuzu izlerken. Kulise gelip oyuncumuz Ferda Kaynar’ı tebrik ettiler, bol bol fotoğraf çektirdiler. Çok mutlu oldular. Güzel anılarla ayrıldık Yozgat’tan.
Sonuç olarak, Anadolu şehirlerine karşı önyargılı olmamamız lazım. Mesela biz, en son yirmi sene önce Yozgat’a turneye gitmiştik. Yimpaş’ın binasında oynamıştık. O zaman seyirci bulmak kolay olmuştu zira sponsorumuz vardı ve oyun ama ücretsizdi.
Fakat, yirmi sene sonra gördük ki, pek çok Anadolu kenti gibi, Yozgat da hem fiziki olarak gelişmiş hem de nüfus olarak büyümüş. Ama gerçek bir kentleşme için asli unsurlardan birini kültürel gelişim olduğunu unutmamamız gerekiyor. Bunun için de, doğru bir kültür politikası geliştirilmesi ve bu türden organizasyonların Anadolu şehirlerde yaygınlaştırılması kaçınılmaz.
