Gülin Dede Tekin’in Oksijen gazetesinde yayımlanan yazısını okurlarımızla paylaşıyoruz:
Bu yıl tiyatronun ayakta kalabilme mücadelesinin gölgesinde yaşanan 27 Mart Dünya Tiyatro Günü vesilesiyle tiyatronun ön planda olmayan kahramanlarına çalıştıkları alanda tiyatro için üretim yapıyor olmalarının hissiyatını sorduk.
Tiyatro eleştirmeni ve çevirmen Seçkin Selvi’nin 27 Mart Dünya Tiyatro Günü için kaleme aldığı Ulusal Bildiri’de de dediği gibi; ‘Tiyatro tüm sanatları kendisinde bütünleştirerek insanlığa ulaştıran tek sanat dalıdır.’ Biz de Dünya Tiyatro Günü’nde tiyatroyu var eden bu sanatlara yakından bakalım istedik. Bu defa, seyirciyle daha sık yan yana gelme şansı bulan yazar, yönetmen ve oyunculardan affımızı isteyerek tiyatronun ön planda olmayan kahramanlarına ışık, sahne, kostüm, müzik, koreografi, dramaturji, fotoğraf ve afiş tasarımı alanında çalışan sanatçılara sözü bırakıyoruz.
Utku Kara, Işık Tasarımcısı
Benim için ışık tasarımı yapmak bir bütünün parçası olmak gibi. Tiyatro, gösteri sanatı birçok bileşenden oluşuyor. Işık tasarımı da bunlardan biri, bunu üstlenmek bir topluluğa ait hissettiriyor. Sadece o an çalıştığım tiyatro topluluğu değil, sanki ucu bucağı belirsiz koca bir evren. Bir permakültür dünyasındaki mantar çamur, papatya, solucan gibi bütüne hizmet eden, ondan hizmet alan, beslenen bir öğe. Günümüz kutlu olsun solucanlar ya da papatyalar.
Bengi Günay, Sahne ve kostüm tasarımcısı
Sahne Tasarımı
Sahne tasarımı oyunların atmosferini oluştururken vazgeçilmez bir unsurdur; dekor, kostüm, ışık diye ögelerine ayrılamaz bir bütünlüktür. Olmazsa olmazı diye tarif edilen oyuncu dışındaki diğer tüm tiyatro unsurları ile aynı ağırlıktadır. 3 boyutlu düşünmenin sahneye yansımasıdır. Tiyatro sanatı orada ilk günkü gibi tüm tazeliğiyle duruyor. Biz onu paraya, piyasaya, şova, gösteriye sattık. Şimdi özeleştiri çağına giriyoruz. Tiyatroya yaptığımız kötülüğü itiraf etme zamanıdır.
Hilal Polat, Kostüm, dekor, maske ve kukla tasarımcısı
Kostüm Tasarımı
Yeni bir oyuna başlamak benim için bir maceraya çıkmak gibi. Heyecanlanıyorum.
Yönetmenin hayal dünyası, benim ilk provayı izlemem, oyuncuları sahnede görmem… Oyunları renkler üzerinden kuruyorum, bana hissettirdiği rengi belirliyorum önce. Sonrası yönetmenin nasıl bir atmosfer hayal ettiğini anlamak. Tasarım konusunda bana tam teslimiyet istiyorum sanırım. Çekişmeli bir süreç oluyor çoğu zaman ve prömiyer günü her şey bitiyor. Bu bitiş hem mutlu hem de hüzünlü bir his.
Burçak Çöllü, Müzisyen, yazar ve yönetmen
Sahne Müziği
Oyunculara, özellikle potansiyelini gerçekleştirebilmiş oyunculara hayranlığım çok büyük. Damarlarında hala o ilk şamanların kanı akıyor bence. Bir tiyatro müzisyeni olmanın en güzel kısmı bu büyüye yakın çalışma fırsatı. Üstelik müzik de başka bir büyücülük biçimi. Bir kadim sanatı başka bir kadim sanatın hizmetine sunmuş oluyoruz bu işi yaparak. Harika.
Aylin Alıveren, Dramaturg ve yazar
Dramaturji
Dramaturg herhalde tiyatro sanatının en bilinmezlerinden biri olma özelliğini daha uzun yıllar başka hiçbir birime kaptırmayacak. Mesleğin içinden olan çoğu kişinin bile sadece metinle ilgili masa başı çalışması sırasında faydalanabileceğini düşündüğü biz dramaturglar zihindaş olduğumuz yönetmenlerle buluştuğumuzda asıl işlevimize kavuşuyoruz. Bu ‘gizemli’ mesleğe adım attığım o ilk yıllardan beri bir şekilde yolumu bulmama eşlik eden, benimle çalışmayı seçen herkesi ve tabii seyircilerimizi bu 27 Mart’ta sevgiyle kucaklıyorum.
Dicle Doğan, Koreograf ve performans sanatçısı
Koreografi
Sahne içindeki detayları köpürten, kalabalığını azaltan, mekân, dekor, kostüm, obje ve partner ile ilişkisini derinleştiren, oyuncuya yeni oyun alanları açan kişidir koreograf. Oyuncuların birbirleri ile mesafesinden dahi sorumludur. Oyuncunun nerede durması gerektiğine, hangi girişi çıkışı kullandığına bile karar verebilir. Oyunun her yerinde parmağı vardır. Ama ülkemizde çoğu eleştiri yazısında koreografın adını bile görmeyiz. Çoğu meslektaşlarımız tarafında da bu şekilde görülüyor olmaktan uzun zamandır çok rahatsızım.
Orçun Kaya, Fotoğrafçı
Sahne Fotoğrafı
Sahnede oyuncu arkadaşlarımla birlikte akışın içinde, metnin içinde olmak, müdahale etmeden akışa yetişmeye çalışmak, kritik anları, mimikleri yakalamaya çalışmak ve bunun için neredeyse sahnede kendi oyununu oynamak, bir taraftan ışığı kontrol etmeye çalışmak diğer taraftan netliği yakalamaya çalışmak, yaklaşık 2300 kere açılıp kapanan shutterın sesine kulak vermek, sahnedeki devinimin parçası olmak, oyuncu arkadaşımın gölgesi gibi hareket etmeye çalışmak… Tarifi zor bir keyif benim için.
Ethem Onur Bilgiç, İllüstratör
Afiş Tasarımı
Tiyatroda afiş, oyun hakkında oyuncuları, yeri, zamanı duyurmasının yanında, oyunun görülen ilk imgesidir. Oyunun sokağa dokunuşudur. Seyircinin ilk düşüncelerini şekillendirecek olan görseldir. Oyunun ruhunu, derdini, rengini salonun dışına taşır. Ben bunları düşünerek oyunlara afişler üretmeye çabalıyorum. Çok sevdiğim bir sanat dalına işler ürettiğim için de kendimi hep çok şanslı hissedeceğim. Hayranlıkla izlediğim tüm bu oyunları var eden insanların Dünya Tiyatro Günü’nü kutlarım.
GÜLİN DEDE TEKİN
Kaynak: https://gazeteoksijen.com/o2/sahnenin-gorunmeyen-kahramanlari-151460
